زنده حملات اسرائیل به تبریز، کرمانشاه و تهران؛ عراقچی: هیچ تماسی با آمریکا نداشته‌ایم

رئیس‌جمهور آمریکا در روز سه‌شنبه ۲۷ خرداد، بعد از تهدید رهبر جمهوری اسلامی و اعلام این‌که محل اختفای او را می‌داند، در پستی دو کلمه‌ای در شبکه اجتماعی خودش، تروث سوشیال، خطاب به جمهوری اسلامی نوشت: «تسلیم بی‌قیدوشرط»

این عبارت ریشه در جنگ داخلی آمریکا دارد و در قرن بیستم، به‌ویژه در جنگ جهانی دوم، به ابزاری کلیدی در سیاست خارجی آمریکا بدل شد.

این مطلب را در لینک زیر بخوانید.

بیشتر در این باره:

آن‌چه از «تسلیم بی‌قیدوشرط» و تأثیر آن بر تاریخ معاصر می‌دانیم

شبکه سی‌ان‌ان که گزارشگرانش اخیراً اجازۀ ورود به ایران یافتند، در گزارشی از هراس شهروندان ایرانی از جنگ و بمباران‌ها، فرار برخی خانواد‌ه‌ها از تهران و باقی بودن برخی دیگر در پایتخت خبر داده و داستان‌های شماری از آنان را بازتاب داده است.

همۀ افرادی که سی‌ان‌ان با آن‌ها گفت‌وگو کرده، به دلایل امنیتی نام کامل خود را بیان نکرده‌اند. سیما ۴۵ساله در این گزارش می‌گوید «همۀ ما در شوک هستیم، بعضی از ما جایی برای رفتن نداریم، بعضی هنوز در خانه هستیم و منتظریم ببینیم که زنده می‎‌مانیم یا نه».

خانمی (از خارج) که قرار بود با یکی از بستگانش در تهران ازدواج کند، گفت این روزها می‌بایست شادترین دوران زندگی‌ام باشد اما به کابوس تبدیل شده است.

خانمی هم در این گزارش می‌گوید خانوادۀ شوهرش صدها کیلومتر راه را با تاکسی طی کردند تا به بستگان‌شان در ترکیه بپیوندند.

اما الناز تصمیم گرفته بماند و ترک کردن شهر را اشتباه می‌داند. او شاکی است که حکومت ایران در ۴۶ سال موجودیت خود کاری برای مراقبت و دفاع از مردم انجام نداده است.

یکی از ساکنان تهران می‌گوید از خودش می‌پرسد آیا عموزاده‌های زیبایش و خانوادۀ بی‌نظیر خود را خواهد دید یا نه. او چشم به صفحۀ واتس‌اپ دوخته و مطالبی را که تا پیش از این جنگ با عزیزانش در میان می‌گذاشت، مرور می‌کند؛ بحث‌هایشان حول مد لباس بود اما حالا باید از هم بپرسند که زنده مانده‌اند؟

افراد زیادی از ایرانیان در خارج کشور در دو روزی که قطع اینترنت ادامه یافته، در تماس با رادیوفردا و رسانه‌های فارسی‌زبان دیگر، از بی‌خبری مطلق از عزیزان خود در ایران ابراز نگرانی شدید می‌کنند.

خطوط تلفن ثابت ایران نیز به‌شدت مختل شده و تماس‌ها مرتب قطع می‌شود و در موارد متعددی تماس‌گیرنده به جای صدای عزیزان خود، صدای مکالمات داخلی مردم ایران را می‌شنود زیرا برخی تلفن‌ها اصطلاحاً «خط به خط» شده‌اند.

وزیر دفاع اسرائیل روز جمعه در هشتمین روز از حملات کشورش به ایران گفت به ارتش دستور داده حملات به اهداف وابسته به جمهوری اسلامی و «نمادهای رژیم» در تهران را تشدید کنند تا «موجب بی‌ثباتی رژیم» و همچنین «افزایش توان بازدارندگی در برابر شلیک موشک به پشت جبهه اسرائیل شود».

ییسرائل کاتس افزود دستورش شامل هدف قراردادن مداوم تأسیسات و دانشمندان ایران نیز هست تا نتوانند برنامۀ هسته‌ای را احیا کنند.

او پس از یک نشست ارزیابی امنیتی گفت «ما باید به تمامی نهادهای حکومت و سازوکارهای سرکوب مردم، مانند بسیج و پایگاه‌های قدرت رژیم مانند سپاه پاسداران حمله کنیم».

به‌گفتۀ کاتس، «تخلیه از تهران» باید به گستردگی انجام شود و با ضربات پی‌درپی «تمامی هداف عملیات محقق شود».

بنیامین نتانیاهو پنجشنبه‌شب گفت که اسرائیل مقر یگان وِیژه نیروهای انتظامی در تهران را هدف قرار داده است. حساب کاربری وزارت خارجه اسرائیل به فارسی نیز از هدف قرار دادن این مقر خبر داد.

در آغاز حملات اسرائیل، یک مقام این کشورگفته بود «برای عملیاتی ۱۴ روزه برنامه‌ریزی کرده‌ایم». یحی‌ئل لایتر، سفیر اسرائیل در آمریکا، نیز سه‌شنبۀ گذشته ادعا کرد برنامه‌های عملیاتی ارتش اسرائیل در قبال ایران بسیار جلوتر از اهداف تعیین‌شده به اجرا در آمده است.

شبکهٔ سی‌ان‌ان که گزارشگرانی در ایران دارد، اقدامات شماری از کشورها برای تخلیهٔ شهروندان خود از ایران تا بامداد روز هشتم جنگ اسرائیل و ایران را گزارش کرد.

• چین بیش از یک‌هزار و ۶۰۰ کارگر، دانشجو و گردشگر خود را بیرون برد. بسیاری از چینی‌ها برای شرکت‌های این کشور در طرح‌های نفت ایران کار می‌کردند.

• ژاپن تا حال ۹۰ شهروند خود را از ایران و نیز از اسرائیل به کشورهای همسایه منتقل کرده و برای روز شنبه ۳۱ خرداد نیز خارج‌کردن تعداد دیگری از مردم خود با اتوبوس از ایران را برنامه‌ریزی کرده است.

• وزیر خارجهٔ استرالیا خبر داد که فعالیت سفارت کشورش در تهران تعلیق شده و «دستور خروج همهٔ مقامات و وابستگان استرالیایی» را صادر کرده است. با این حال، سفیر استرالیا در ایران فعلاً در منطقه باقی خواهد ماند، اما از شهروندان استرالیا خواسته شده که ایران را ترک کنند. استرالیا تا حال توانسته شمار بسیار کمی از مردم خود را از اسرائیل خارج کند. ۱۲۰۰ استرالیایی ساکن اسرائیل برای دریافت کمک از دولت خود جهت بیرون‌رفتن از اسرائیل ثبت‌نام کرده‌اند.

• نیوزیلند از روز هفتم جنگ، سفارتش در تهران را موقتاً تعطیل کرده است. شهروندان نیوزیلندی ساکن تهران به ترکیه منتقل شدند.

• جمهوری چک فعالیت سفارتش در تهران را از ۲۹ خرداد تعلیق کرد، اما معلوم نیست چه شمار شهروندان دارای تابعیت چک در ایران نیاز به کمک برای خروج دارند.

• وزیر خارجهٔ فرانسه اعلام کرد کاروانی را برای کمک به شهروندان فرانسوی در ایران که خود را به ترکیه یا ارمنستان برسانند، ترتیب خواهد داد.

• حدود ۱۰۰ دانشجوی هندی اوایل هفته از طریق ارمنستان از ایران بیرون رفتند.

• ۲۰ شهروند کرهٔ جنوبی و اعضای خانوادهٔ آن‌ها در روز ششم جنگ (چهارشنبه) از طریق زمینی خود را به ارمنستان رساندند.

یدیعوت آحرونوت و اسرائیل هیوم، دو رسانۀ اسرائیلی، گزارش داد که در یکی از تازه‌ترین حملات اسرائیل به تهران در پیش‌ از ظهر جمعه ۳۰ خرداد خانۀ یک «دانشمند ارشد هسته‌ای» دیگر ایران هدف قرار گرفت.

این رسانه‌ها نام هدف و جزئیات بیشتری از این ترور منتشر نکرده‌اند. اطلاعات اسرائیل به‌نوشتۀ این رسانه‌ها «حدس می‌زند که هدف‌گیری مؤثر بوده است».

همزمان، رویترز گزارش داد که یک آپارتمان در مرکز تهران در میان اهداف در این ساعات بود. تصاویر و گزارش‌های منتشرشده در فضای مجازی نیز از حمله به طبقۀ بالایی یک ساختمان در محله گیشا خبر دادند. خبرگزاری‌ها و شبکه‌های معتبر که در ایران دفتر و گزارشگر دارند، هنوز این خبر را راستی‌آزمایی نکرده‌اند.

شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل پنج‌شنبه شب ۲۹ خرداد و روزنامه یدیعوت آحرونوت جمعه ۳۰ خرداد گزارش‌هایی را در مورد «عملیات نارنیا» که مهم‌ترین بخش آن سوءقصد به دانشمندان ارشد هسته‌ای ایران بوده، منتشر کردند.

ارتش اسرائیل اعلام کرد بیش از ۲۵ فروند جنگنده نیروی هوایی صبح امروز «بیش از ۳۵ زیرساخت ذخیره و پرتاب موشک» را در مناطق تبریز و کرمانشاه هدف قرار دادند.

استاندار آذربایجان شرقی حمله به تبریز را تأیید کرد با این توضیح که «صبح امروز دو نقطه در منطقه ایلخچی و اطراف فرودگاه بین‌المللی شهید مدنی تبریز» مورد تهاجم اسرائیل قرار گرفت.

از حملات به کرمانشاه نیز رسانه‌های ایران جزئیاتی منتشر نکرده‌اند، اما خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه، می‌گوید اسرائیل «به مرکز جامع سلامت شهر میانراهان در بخش دینور حمله کرد».

وزیر خارجه ایران که عازم ژنو برای گفت‌وگو با همتایان خود از سه کشور اروپایی است، به تلویزیون ایران گفت جمهوری اسلامی «هیچ تماس و گفت‌وگویی با آمریکایی‌ها» نداشته و ایران درخواست مذاکره نداده است.

همزمان مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، نیز در ایکس نوشت «در شرایط فعلی تنها راه پایان جنگ تحمیلی توقف بی‌قیدوشرط تجاوز دشمن» است.

عباس عراقچی گفت موضوع گفت‌وگوهای او در ژنو با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و همتایان خود از بریتانیا، فرانسه و آلمان گفت «موضوع گفت‌وگوهای ما هسته‌ای و مسائل منطقه است».

روز گذشته ژان‌نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، با مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، تماس تلفنی داشت. بارو در این تماس دربارۀ اهداف نشست ژنو توضیح داد و روبیو تأکید کرد آمریکا آمادۀ تماس مستقیم با ایران است.

با این حال، عباس عراقچی روز جمعه بار دیگر آمریکا را «شریک جنایت» حملۀ اسرائیل به ایران خواند و گفت «صراحتاً گفته‌ایم تا وقتی که تهاجم و تجاوز متوقف نشود، حرف از گفت‌وگو جایی ندارد و با آمریکا به‌عنوان شریک این جنایت هیچ صحبتی نداریم».

عراقچی در بخش دیگری از اظهارات خود در مورد حملات موشکی سپاه به اسرائیل و با اشاره به سابقهۀ این کشور در حمله به بیمارستان‌ها در نوار غزه ادعا کرد «هیچ منطقۀ مسکونی و هیچ مردم عادی خصوصاً بیمارستان در اهداف ما وجود ندارند. این را کاملاً دقت می‌کنیم».

این در حالی است که علاوه بر حملۀ موشکی ایران به بیمارستان سوروکا در جنوب اسرائیل، در تازه‌ترین حملهۀ موشکی به این منطقه در صبح جمعه نیز تصاویری از اصابت موشک به یک ساختمان مسکونی در محوطۀ اطراف آن منتشر شد. اسرائیل اطلاعات اصابت احتمالی موشک‌های ایرانی به مراکز نظامی خود را منتشر نمی‌کند.

مسهود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، نیز در شبکۀ ایکس نوشت «در شرایط فعلی تنها راه پایان جنگ تحمیلی "توقف بی‌قیدوشرط" تجاوز دشمن و تضمین قطعی برای پایان ماجراجویی‌های تروریست‌های صهیونیستی برای همیشه است».

دونالد ترامپ چهار روز پیش گفته بود آمریکا دنبال آتش‌بس نیست و چیزی بهتر از آتش‌بس را دنبال می‌کند و تأکید کرده بود که حکومت ایران باید «تسلیم بی‌قیدوشرط» شود؛ موضعی که واکنش خامنه‌ای را هم به دنبال داشت و گفت هم جلوی «جنگ تحمیلی» می‌ایستد و هم جلوی «صلح تحمیلی».

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید ساختمان‌های کلیدی در سایت تحقیقاتی آب سنگین خُنداب اراک، از جمله واحد تقطیر، در حملات اسرائیل آسیب دیده‌اند.

این اطلاعات به‌روزرسانی ارزیابی‌های روز پنجشنبه بود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد رآکتور این تأسیسات مورد اصابت قرار گرفته است اما هیچ اثر رادیولوژیکی وجود ندارد.

ارتش اسرائیل مدعی است که در این حمله «از قابلیت استفاده مجدد از پلوتونیوم برای تولید تسلیحات هسته‌ای جلوگیری شد». این ادعا هنوز از سوی نهادهای هسته‌ای جهانی بررسی نشده است.

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در نامه‌ای به مدیرکل آژانس بین‌المللیِ انرژی اتمی حمله اسرائیل به تأسیسات آب سنگین اراک (خنداب) را نقض آشکار اساسنامهٔ آژانس و استانداردهای ایمنی آن دانسته است.

اسرائیل در روزهای گذشته به مراکز هسته‌ای ایران از جمله نظنز و بسیاری واحدهای مرتبط با برنامۀ هسته‌ای تهران حمله کرده است.

در پی بیانیه دبیرکل حزب‌الله در مورد این‌که این سازمان شبه‌نظامی تحمایت ایران بر اساس سیاست خود در قبال «تجاوزات اسرائیل» (علیه ایران) عمل خواهد کرد، وزیر دفاع اسرائیل به نعیم قاسم هشدار داد که «محتاط باشد».

ییسرائل کاتس گفت گروه نیابتی لبنانی محتاط باشد و اسرائیل صبر خود را در برابر «تروریست‌هایی که تهدیدش‌ می‌کنند، از دست داده است». او افزود «اگر ترور واقع شود، حزب‌الله دیگر نخواهد بود».

رسانه‌های اسرائیل گزارش داده‌اند که حزب‌الله از سوی جمهوری اسلامی زیر فشار است تا در حمایت از جمهوری اسلامی به اسرائیل حمله کند.

حزب‌الله یک روز پس از حمله گروه افراطی حماس به خاک اسرائیل در هفتم اکتبر ۲۰۲۳، حملات گسترده به اسرائیل در حمایت از فلسطینیان و در پاسخ به درخواست محمد ضیف، فرمانده وقت حماس، را را آغاز کرد، که در ادامه به بمباران‌های سنگین اسرائیل علیه مقرهای این سازمان و کشته شدن ده‌ها تن از رهبران و فرماندهان آن ازجمله حسن نصرالله رهبر حزب‌الله منجر شد.

حزب‌الله، لبنان و اسرائیل زمان کوتاهی پس از کشته شدن نصرالله، دبیرکل وقت و ترور هاشم صفی‌الدین جانشین او و نبیل قاووق، جانشین صفی‌الدین، به توافق آتش‌بس دست یافتند که تا کنون کمابیش رعایت شده است.

با این حال، اسرائیل در ماه‌های آتش‌بس نیز هر زمان که توانسته فرماندهان ارشد میدانی حزب‌الله را از پای درآورده که آخرین مورد آن روز پنج‌شنبه ۲۹ خرداد روی داد و فرمانده توپخانه لیتانی کشته شد.

نورنیوز، وب‌سایت نزدیک به علی شمخانی، مشاور ارشد رهبر جمهوری اسلامی که در نخستین روز حملات اسرائیل هدف قرار گرفت، پیامی را از او منتشر کرد.

شمخانی بامداد ۲۳ خرداد در اقامتگاهش هدف حمله قرار گرفت. پس از آن اعلام شد که او دچار جراحت شدید شده اما «وضعیت هوشیاری‌اش امیدواری پزشکان به ادامۀ حیات وی را کاهش داده است».

شمخانی در این پیام مکتوب با اشاره به این‌که «نفس‌هایم هنوز به زخم‌های تن بسته و قلم‌ در دستم از ضعف می‌لرزد»، نوشته است سکوت را «خیانت» می‌داند و خطاب به علی خامنه‌ای نوشته است: «رهبر عزیز و شجاع انقلاب مطمئن باشند فرزندان‌شان هنوز در میدان‌اند.»

رسانه‌های ایران هنوز هیچ تصویری از شمخانی یا اطلاعاتی از جزئیات وضعیت کنونی او منتشر نکرده‌اند.